WYSTAWA
Dziura w całym!
Bohdan Butenko. Ilustracje.
Lapidarna kreska i cięty, błyskotliwy dowcip. Skróty myślowe i surrealistyczne porównania. Komizm nonsensu, a przy tym paradoks dosłowności. Operowanie linią, plamą oraz literą. A od czasu do czasu – dziurą… dziurą w całym! – Tak twórczość mistrza Bohdana Butenki opisuje Monika Chrabąszcz Tarkowska – członkini rady programowej Międzypokoleniowego Festiwalu Literatury Dziecięcej oraz kuratorka niezwykłego projektu wystawienniczego.
Wystawa ma przypomnieć twórczość mistrza dziadkom, rodzicom i przedstawić ją dzieciom. Wszystkich zaskoczyć i zainspirować do odkrywania jej na nowo z nieco innej, przewrotnej perspektywy. Dziur w książkach mistrza nie brakuje, jak choćby ta wycięta w stronach jednej z książek – dziurka od klucza, przez którą można podglądnąć to, co zdarzy się za chwilę.
Bohdan Butenko w czasach swojego debiutu słusznie uważany był za rewolucjonistę. Nie poprzestawał na tworzeniu obrazów towarzyszących utworom literackim. Książka, od początku stanowiła dla niego jednorodny byt edytorski, a oprawa plastyczna opierała się na nieustannym dialogu z odbiorcą – począwszy od okładki, wyklejki, stron tytułowych, przez wnętrze aż po kolofon!
Na książkach ilustrowanych przez Butenkę wychowało się kilka pokoleń. Historia zatoczyła koło, kiedy Wydawnictwo Dwie Siostry postanowiło wznowić jego pierwszą, debiutancką książeczkę dla dzieci z 1956 roku – Pana Maluśkiewicza Juliana Tuwima jednak Bohdan Butenko nazywany „architektem książki” nigdy nie zaprzestał swojej ilustratorskiej działalności, nieprzerwanie od 60 lat tworzy publikacje dla dzieci, także dzieła w pełni autorskie.
Wystawa jest próbą przybliżenia szerszego spektrum twórczości ilustratorskiej Bohdana Butenki publiczności ze szczególnym ukłonem w stronę najmłodszych. Jest zainspirowana jego sposobem myślenia o książce, bazuje na ciągłym dialogu z odbiorcą, wielowątkowości, przenikaniu się dwóch rzeczywistości: słowa i obrazu.
Trzon stanowić będzie interaktywna „wyspa” dla najmłodszych – zestawione ze sobą plansze utworzą rodzaj labiryntu – opowieści, gdzie wielopoziomowa narracja będzie impulsem do podążania wciąż dalej i poznawania kolejnych bohaterów. Motywem przewodnim będzie obecna w twórczości Butenki, tytułowa „dziura”. Czasem będzie to mysia norka w której można się schować, innym razem dziurka od klucza, przez którą da się zobaczyć więcej, kiedy indziej dziura w serze albo dziupla w pniu. Mniejsze dzieci będą mogły zatrzymać się na poziomie koloru i kształtu – ekspozycja będzie dla nich niczym przeskalowana książeczka, którą mogą poznawać od środka, za pomocą wzroku i dotyku. Starsze dzieci będą mogły same dostrzec przenikanie się ilustracji i treści, będą zachęcane do tropienia skrótów myślowych, idei stojących za konkretnymi zestawieniami, wieloznaczności niektórych przedstawień, wreszcie – będą miały możliwość tworzenia własnych historii obrazkowych. Dorośli tymczasem, na dodatkowych planszach, będą mogli prześledzić, zestawione w chronologicznym porządku, najbardziej znane i lubiane książki zilustrowane przez Mistrza Butenkę.
Świat Butenki to obszar wieloznaczny i nieoczywisty, pełen absurdu i uśmiechu. Wejdźcie w ten świat razem z nami!